طعنه‌های چوبدار به مردم چوب‌خورده!/ چرا باید بر اساس "کارآمدی اقتصادی" رأی داد؟

سرویس سیاست مشرق - «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و اتفاقات کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. ۷:۳۰ هر روز با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.

***

پیش‌بینی‌ها از تعامل پزشکیان با ارکان نظام

حزب اصلاح‌طلب اعتماد ملی، در بخشی از بیانیه حمایتی خود از "مسعود پزشکیان" که اخیرا منتشر شد، نوشته است:

"حزب اعتماد ملی و شهروندان ایرانی از جناب آقای دکتر پزشکیان انتظار دارند با مشورت نخبگان و دانشگاهیان فرهیخته و با عقلانیت و تعامل مثبت با دیگر ارکان نظام سیاسی بر اجرای قوانین و مقررات بویژه فصل سوم قانون اساسی در خصوص حقوق ملت، انتخاب همکارانی کاردان ، متخصص، شایسته و فساد ستیز، تکریم تمامی شهروندان از هر قوم، دین و مذهب، جلوگیری از نگاه‌های تحجرگرایانه که کشور را با بحران مواجه ساخته است، دفاع موثر از آزادی بیان، رفع حصر و آزادی زندانیان سیاسی، حق نقد و انتقاد، تاکید بر منافع ملی به جای توجه به منافع گروه های اندک و گفتگو با قدرتهای جهانی برای برون رفت از دام تحریم ها و ارتقاء جایگاه ایران در عرصه بین المللی تلاش پی گیر بعمل آورده و با مبارزه بی امان بر اساس رویکردهای علمی با فساد ، تبعیض و بی عدالتی تلاش نماید تا رونق و رفاه اقتصادی و اجتماعی و روانی برای مردم عزیز ایران به ارمغان آورد."[1]

*حزب اعتماد ملی از جمله احزاب نجیبی است که در انتخابات‌های قبلی نیز بر خلاف تصمیم تحریمی ستاد اصلاح‌طلبان حضور یافت.

اکنون نیز نجابت آقای پزشکیان و نزدیکی گفتمانی وی به ارکان سیاسی نظام از جمله سپاه پاسداران سبب شده که "چپ‌های نجیب" احساس کنند پزشکیان گزینه قابل اتکایی برای رقابت سیاسی است.

"تعامل با ارکان نظام" حلقه مفقوده‌ای در اردوگاه اصلاحات بود که سال‌ها مورد تأکید چپ‌های نجیب قرار داشت. این تأکید که البته در مقابل قهر و تخاصم "چپ‌های تحریمی و اصلاح‌طلبان ساختاری" قرار می‌گرفت از این می‌گفت که لازمه فعالیت سیاسی؛ حرکت درون نظام و تعامل با حکومت است.

منطقی واضح که البته اصلاح‌طلبان ساختاری آنرا قبول نداشتند و معتقد بودند هرجا منافع اصلاحات اقتضا کند؛ می‌توان طریقی غیر از قانون و دموکراسی را برگزید!

به هر روی اکنون نظر چپ‌های نجیب غالب آمده و پزشکیانی بعنوان نامزدی از اصلاح‌طلبان به مردم معرفی شده که دیدگاه‌هایش تاکنون منطبق با استانداردهای نظام بوده و در سمت چپ‌های تحریمی و ساختاری بازی نمی‌کند.

***

درباره بیانیه اقتصادی امیرالمؤمنین(ع) خطاب به مردم

چرا باید بر اساس "کارآمدی اقتصادی" رأی داد؟!

فهم شرایط زمانه و تشخیص "اولویت" یکی از مسائل اساسی در تشخیص "رأی خوب" و گزینه اصلح است.

عمده رأی دهندگان این قاعده را قبول دارند اما مشکل از جایی شروع می‌شود که عده‌ای معتقدند شرایط و زمانه و اولویت‌ها را باید در یک رویکرد دینیِ صرف و منهای زندگی و دنیا فهم کرد.

به زعم اینان معیشت و رفاه مردم یک امر درجه 2 و یا حتی متضادّ با اسلام زاهدانه است و برای همین باید به کسی رأی داد که بیشتر از دین حرف می‌زند و ظاهری متشرّع دارد؛ ولو حتی اگر کارنامه‌ای ندارد یا کارنامه دارد اما معدلش مناسب نیست!

*نگاه مذکور به حدی با عقلانیت در تناقض است که اگر کسی در قبال آن حتی یک تأمل ساده هم داشته باشد به راحتی متوجه غلط بودگی می‌شود.

لکن از منظر توضیح بیشتر و سیاست‌ورزی تبیینی باید اشاره کرد که اسلام ناب؛ در زاهدانه‌ترین حالت خود نیز هرگز بری از دنیا نیست و بلکه دنیا را مزرعه آخرت می‌داند.

اسلام نابی که از اهلبیت(س) و با هدایت ولایت فقیه به ما رسیده است بر تفریح تأکید دارد، ثروت مشروع را سجاده می‌داند، بر گشادگی معقول زندگی برای اهل و عیال و جامعه اصرار دارد و فقر را بسترساز کفر می‌داند.

در همین راستا می‌توان به پیام اخیر رهبر معظم انقلاب به دور جدید مجلس خبرگان اشاره کرد که در بخشی از آن مرقوم فرمودند:

"در نظام اسلامی، حکمرانی، بَشَری و هدفها الهی است. هدفها، عدالت و کرامت انسان و آبادی زمین و پربار کردن زمان، و در نهایت، زندگی توحیدی و عروج آدمی به مرتبت قرب خدا است"[2]

نگاه رهبری به وضوح بر کرامت انسان و آبادی زمین تأکید دارد. 2 امری که بدون معیشت خوب و ثروت، عقلا محال می‌شوند.

پس بر اساس منظومه رهبری باید به رئیس‌جمهوری رأی داد که کارنامه و توجه ویژه‌ای به امر اقتصاد و بهبود معیشت مردم داشته باشد.

چه اگر اینطور نباشد هدف انقلاب اسلامی نیز محقق نشده است.

در اثباتی دیگر بر لزوم رأی بر اساس اولویت اقتصاد همچنین می‌توان به "بیانیه اقتصادی مشهور امیرالمؤمنین(ع)" خطاب به مردم کوفه اشاره کرد.

بیانیه‌ای منقول در کتاب شریف بحارالانوار که امیرالمؤمنین(ع) بعنوان حاکم حکومت اسلامی در آن می‌فرماید: "مَا أَصْبَحَ‏ بِالْکُوفَةِ أَحَدٌ إِلَّا نَاعِماً إِنَّ أَدْنَاهُمْ مَنْزِلَةً لَیَأْکُلُ الْبُرَّ وَ یَجْلِسُ فِی الظِّلِّ وَ یَشْرَبُ مِنْ مَاءِ الْفُرَات‏"[3]

ترجمه: در کوفه همه زندگی مناسب دارند. حتی صاحبان پایین ترین شغل ها هم نان گندم می خورند، خانه و سرپناه دارند، و از آب گوارا (فرات) می‌نوشند.

این بیانیه مشهور تاریخی نشان می‌دهد که حتی امیرالمؤمنین(ع) بعنوان اسطوره تقوا و اسلام ناب هم خود را مکلّف به تأمین اقتصاد مردم می‌داند، کارآمد است و خدمات خود به مردم را بیان می‌کند تا همان مردم و ایضا تاریخ و آیندگان در جریان باشند که حاکم اسلامی باید به کارآمدی و اقتصاد اهمیت بالایی می‌دهد.

بیانیه امیرالمؤمنین علی(ع) البته یک نتیجه عقلانی در پیوست خود نیز دارد و آن اینکه اسلام بدون کارآمدی و اقتصاد؛ اسلام نیست و تفکری است که در مقابل علی(ع) و علیه(ع) تعریف می‌شود.

***

طعنه‌های چوبدار به مردم چوب‌خورده!

علی ربیعی،‌ فعال اصلاح‌طلب و از مقامات دولت اعتدال اخیراً در یک توییت با حمایت از پزشکیان نوشت:

"مردم ایران چوب‌خورده و ناامید از رویا فروشی‌های رایج از سوی کارنابلدان، با جملات پرطمطراق هستند. تجربه‌های گذشته و اخیر، نشان داد که با پرواز خیال‌ و عدم فهم از الزامات آن، دو جهان؛ یکی رویایی و فرصت سوز و دیگری جهانی واقعی از زندگی روزمره مردم در کشور ایجاد کرده‌اند. در حالی‌که بخش بزرگی از جامعه، با این خیال‌ها غریبه شده‌اند. و این‌گونه شد که شد..."

*این توییت آقای ربیعی را اگر با عنایت به سابقه او در سمت‌هایی مثل وزارت کار دولت روحانی و سخنگوی دولت روحانی بخوانیم؛ آنگاه به معانی دردناکی می‌رسیم.

از جمله اینکه مردم ایران، چوب چوبدارهایی از قبیل ربیعی را خوردند که در سالیانی از دهه 90 به گفتمان همینان رأی دادند اما آنچه به دست آوردند؛ طعنه به حاکمیت کشور، گرانی، ناکارآمدی، سیاه‌نمایی و اغتشاش بود.

ما زمانی از چوبداری آقای ربیعی را یادآوری می‌کنیم که چند روز پس از اغتشاشات آبان 98 بعنوان سخنگوی دولت به صحنه آمد و اینگونه سرود: " حکایت همچنان باقی است..."!

در ادامه و پس از ذکر ضروری این سابقه البته باید اشاره کرد که بر خلاف گفته‌های ربیعی؛ مردم ایران از روز اول هم تجانسی با خیال نداشته‌اند لکن این حق آنهاست که بخواهند با تورم کمتری مواجه باشند، اغتشاش نداشته باشند، رأی‌شان منجر به کارآمدی شود و مقامات دولتشان هم به جای اینکه به دنبال شهوات سیاسی خودشان باشند منافع مردم را پی بگیرند.

خواسته و آرزویی منطقی که اقلا می‌دانیم در دهه 90 کمتر به واقعیت پیوست و اکنون همه امیدواریم که در انتخابات آتی محقق شود.

در باب حمایت امثال آقای ربیعی از اشخاصی مثل آقای پزشکیان نیز البته همین حمایت مظنّه خوبی را به دست مردم خواهد داد.

حمایت بانیان وضع موجود از یک نامزد به معنای ادامه وضع موجود خواهد بود. اگرچه ما همه معترفیم که پزشکیان با اصلاح‌طلبان هسته سخت تفاوت‌های زیادی دارد و عملا اهل اصلاحات ساختاری و تند نیست.

***

1_ https://www.etemadonline.com/tiny/news-663386

2_ https://www.jamaran.news/fa/tiny/news-1632329

3_ https://ahlolbait.com/content/8446