به گزارش موج خبر پلدختر مانند شهرهای جنگ‌ زده شده بود، زنان پریشانی که کودکان خود را با اندوه بی خانمانی به آغوش کشیده بودند و دست بچه های کوچکترشان را در حالیکه حتی دمپایی یا کفشی به پا نداشتند محکم در دست گرفته بودند مبادا در این روزهای وحشت و سردرگمی که زندگیشیان در یک شب تا صبح نابود شده است، آنها را هم گم کنند.

بسیاری از خانه های ضلع غربی پلدختر که حدود هشت هزار نفر جمعیت داشت به خرابه هایی تبدیل شده و در برخی کوچه و خیابان ها حریم دیوارهای همسایه هم فروریخته بود تا ساکنان بی خانمان، بر تلی از گل و لای چنین متری بنشینند و زندگی بر آب رفته یکدیگر را نظاره کنند.

مردی در حالیکه تنها دیوار دورتا دور خانه اش از سیل در امان مانده بود، با سماجت تمام در حال بیرون کشیدن بالش و پتو از زیر حدود ۲ متر گل و لای سیل بود، انگار که می خواست در این واویلای ویرانی و خرابی و در حالیکه اکنون سقف بالای سر خانواده اش آسمان بود خود را گول بزند، چراکه باور نداشت این حجم از خرابی روزی آباد شود.

سیل فروردین ۹۸ تمام لرستان را در برگرفته و در شهر و روستاهای نقاط مختلف خرابی به بار آورده بود، اما مرکز ثقل این ویرانی، پلدختر بود که در برخی مناطق روستایی مثل "چم مهر" و "بابازید"، آنقدر شدید بود که حتی حد و حریم خانه ها دیگر مشخص نبود، زمین های بدون خانه و کاشانه ای که انگار نه انگار روزی یک یا چند خانواده در حیات بزرگ و باصفای آن زیر درختان نارنجش چای دم می کردند.

در نگاه اول یاد شهرهای جنگ زده ای افتادم که سقوط کرده بودند، یک شهر سیلزده مقابل چشمان حیرت زده ام بود، و با وجود مشکلات بزرگی که برای همه یکسان بود اما با هرکدام از مردم که رو در رو می شدم مصائب خاص خود را داشتند، یکی ویلچرش را سیل برده بود، دیگری برای دام تلف شده اش بر سر می زد، زن سرپرست خانوار که غم خیاطی آب برده اش در یک زیرزمین اجاره ای او را شکسته بود، کودکی که حتی دمپایی نداشت، پدری که تمام تقلایش درآوردن اسباب زندگی از زیر گل و لای بود، نمایشگاه اتومبیلی که خودروهایش زیر تلی از گل و خاشاک مدفون شده بود و رییس بیمارستانی که مرکزش را آب گرفته بود، اما ناراحتی همه اینها به لحظه ای غم بی خانمانی نمی رسید.

خانه هایی مشاهده می شد که تمام داشته شان اکنون چند تکه آهنی بود که از شدت سیل کج شده بود، آنهایی هم که خوش شانس تر بودند قسمتی از خانه شان در امان مانده بود اما نه تنها من بلکه همه آدم ها در آن لحظه با دیدن آن همه خرابی، هیچ تصوری از آینده نداشتیم، اینکه شهر دوباره سرپا شود و زندگی به جریان بیفتد، آبادانی ها، ویران شده بود، مردم روستاهای حاشیه کشکان تمام زندگی خود را از دست داده بودند و کسی نمی دانست این همه آوار بر جای مانده از سیل چه می شود؟

                            

همه چیز واقعی بود، خرابی های وسیع حقیقت داشت، بی خانمانی ها شروع شده و تنها چیزی که کسی نمی توانست در آن روزها باور کند این بود که روزی از این گل و لای و ویرانی ها خلاص شویم و زندگی مثل قبل به جریان بیفتد، ساختن دوباره خانه ها و داشتن سقفی مطمئن شاید آرزوی محال نبود، اما دست نیافتنی می نمود.

امروز بیش از یک سال است که سیل فروردین ۹۸ را پشت سر گذاشته ایم، آن همه غم و اندوهی که سیل یک شبه به بار آورده بود در مدت یکسال به شادی و امید تبدیل شده است، ۳۴ هزار خانه سیل زده در نقاط مختلف لرستان دوباره سرپا شده است و مردمی که آن زمان نگران و بی خانمان بودند و زندگی سخت در دمای بالای ۴۰ درجه را زیر چادرهای اسکان موقت تجربه کردند اکنون سرپناهی دارند و همچنان برای بهتر شدن زندگی جدیدشان در تکاپو هستند.

کار بازسازی خانه های سیل زده لرستان به پایان رسید و جشن بازسازی که قرار بود در مراسمی ملی برگزار شود به دلیل شیوع کرونا لغو شد، اما این جشن در شکل جدید زندگی و امید به میزبانی ۳۴ هزار خانه در حال برگزاری است.

خانه های امید با بیش از ۳۴ هزار سرپناه ایمن

مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی لرستان در این خصوص به ایرنا می گوید:  تمام مناطق استان درگیر سیل فروردین ۹۸ شد و در مجموع یکهزار و ۹۶۹ روستا آسیب دید.

به گفته مسعود رضایی پس  از امدادرسانی های اولیه و فروکش کردن سیل، بلافاصله سه دسته پرونده شامل واحدهای تعمیری، احداثی و معیشیتی برای روستاییان و برخی سیل زدگان شهری تشکیل و بررسی ها شروع شد.

وی می گوید در این رابطه حدود ۵۵ هزار پرونده شامل حدود ۱۳ هزار واحد احداثی، بیش از ۲۱ هزار و ۴۵۰ واحد تعمیری و ۲۰ هزار و ۵۰۰ پرونده معیشتی تشکیل و کار بررسی آنها انجام شد.

رضایی کل ریزش پرونده های تشکیل و معرفی شده به بانک ها را حدود یکهزار فقره می داند و معتقد است این پرونده ها به دلایلی همچون عدم پیگیری مردم یا نواقص اطلاعاتی منجر به نتیجه نشده است که در مجموع سه تا چهار درصد واحدهای احداثی در حال تکمیل یا نیمه کاره هستند.

وی ادامه داد: تمامی واحدهای تعمیری در کمتر از یکسال بازسازی شدند و در خصوص واحدهای احداثی، آنچه که تکلیف دولت و حاکمیت بود و تمامی معرفی های بانکی صورت گرفته اما نمی توان گفت ۱۰۰ درصد واحدها احداث شده است چراکه برخی از آنها به دلایلی که گفته شد به سرانجام نرسید و برخی هم مشکلات حقوقی و مالکیتی داشتند.

رضایی با بیان اینکه تاکنون گواهی پایان کار ۹۷ درصد واحدهای احداثی به صورت رایگان صادر شده است اظهار داشت: یکهزار و ۱۶۲ واحد احداثی شهری و ۱۱ هزار و ۷۱۸ واحد نیز روستایی بودند و تعداد واحدهای تعمیری شهر  و روستا نیز به ترتیب هفت هزار و ۳۴۹ و ۱۴ هزار و ۱۰۲ واحد بوده است.

پرداخت یکهزار و ۵۲۴ میلیارد تومان وام و کمک بلاعوض مسکن

مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی لرستان می گوید: در مجموع یکهزار و ۵۲۴ میلیارد تومان شامل یکهزار و ۱۵۰ میلیارد تومان تسهیلات بانکی و ۳۷۴ میلیارد تومان کمک بلاعوض دولت به افرادی که واحد مسکونی آنها از سیل خسارت دیده بود پرداخت شد.

به گفته رضایی پنج استان حدود یک سال به عنوان استان های معین در مناطق سیل زده لرستان مستقر بودند و کار بازسازی را بر عهده داشتند و اندک امور باقی مانده پس از ترک این ستادها، توسط بنیاد مسکن استان در حال پیگیری و انجام است.

وی بیان کرد: علاوه بر ۱۵۰ نفر نیروی بنیاد مسکن لرستان که به صورت کامل درگیر بازسازی مناطق سیل زده بودند هر استان معین نیز حدود ۵۰ نفر را در اختیار داشت و در این مدت حدود ۸۰۰ ناظر ساختمانی و مهندسی برای بازسازی حضور داشتند.

الحاق ۱۰۵ هکتار جدید به شهر و روستاهای لرستان

                                         

رضایی با اشاره به اینکه احداث برخی روستاها و تعدادی واحد مسکونی شهری در مکان قبلی به دلیل قرار رگفتن در حریم یا بستر رودخانه به صلاح نبود اظهار داشت: در این راستا تلاش بسیاری صورت گرفت و در نهایت جانمایی های جدید برای ساخت و ساز واحدهای احداثی صورت گرفت.

وی افزود: به همین منظور ۱۰۵ هکتار زمین جدید به محدوده شهر و روستاهای استان اضافه و زیرساخت های لازم از جمله آب، برق، گاز و تلفن برای ساکنان آن مهیا شد.

وی به سیمان های اهدایی مقام معظم رهبری برای بازسازی مناطق سیل زده لرستان نیز اشاره کرد و گفت: به ازای هر واحد احداثی هشت تن معادل ۱۶۰ کیسه به صورت رایگان در اختیار مردم قرار گرفت.

رضایی گفت: این سیمان ها از طریق بنیاد مستضعفان تامین و متناسب با پیشرفت کاری توزیع شد و با احتساب سیمان های اهدایی برای واحدهای تعمیری، حدود یک میلیون و ۷۰۰ هزار کیسه برای مناطق سیل زده لرستان اختصاص یافت.

خداحافظی پلدختر با هراس سیل

بدون شک کانون اصلی سیل فروردین ۹۸ پلدختر بود که اهالی شهر و روستاهای مسیر کشکان  شب سختی را پشت سر گذاشتند، تلفن ها و اینترنت قطع شده، جاده ریزش کرده و امکان مراجعت زمینی به این شهر نبود، شرایط بد آب و هوایی برای پرواز مساعد نبود، ۲۴ ساعت در بی خبری کامل سپری شد و همه نگران بودند چه بر سر پلدختر آمده است.

هیچ تماسی با مسوولان و مدیران شهر برقرار نمی شد، اینترنتی نبود که پیام یا تصویری مخابره شود و سیل همچنان خروشان بود و این کشکان بود که طغیان می کرد و شهر را در برگرفته بود.

۲۴ ساعت بعد اولین تماس ها مخابره شد و بعد از آن هم تصاویری وحشتناک که باور کردنی نبود، خرابی ها یکی پس از دیگری نمایان می شد، شهری که زیر چندین متر گل و لای مانده ، روستا و آبادی هایی که ویران شده و جاده ای که در فواصل مختلف به طول و عمق چندین متر ریزش کرده بود.

روستاهایی چون بابازید و چم مهر که خانه هایشان را در بستر خشک چندسال گذشته کشکان ساخته بودند اکنون به زمین هایی تبدیل شده بود که حتی حد واسط خانه هایش مشخص نبود، دهها پل بزرگ و کوچک روی آب شناور، و همجواری چندین ساله این مناطق با رودخانه کشکان بالاخره کار دست همه داده و ویرانی های بسیاری را به بار آورده بود.

خبر گرفتن از حال همدیگر کار سختی شده بود و خرابی خانه ها در حالی بیشتر به چشم می آمد که زمین های زراعی و باغات معروف انجیر پلدختر در یک شب طعمه خروش کشکان شده، برق، آب و گاز قطع شده، جایی برای اسکان، امکان انتقال کمک های غذایی، لباس، نیازهای اولیه و مواد غذایی به دلیل قطع راههای ارتباطی وجود نداشت و این مردم پلدختر بودند که وحشت پس از یک سیل عظیم را تجربه می کردند.

تمامی کارشناسان و مسوولان اتفاق نظر داشته و دارند که با توجه به اینکه خانه های شهر و روستاهای پلدختر در جوار رودخانه کشکان ساخته شده بود اگر دیوار حائلی وجود داشت، بدون شک حجم خسارت به خانه ها و زیرساخت های اولیه تا این اندازه افزایس نمی یافت، بنابراین احداث دیواره ساحلی شهر پلدختر و برخی روستاها از همان روزهای اول پس از سیل به صورت جدی در دستور کار دولت قرار گرفت.

مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی لرستان در این خصوص نیز می گوید: در کنار شروع بازسازی واحدهای مسکونی، دولت در مصوبه ای ۲۲۰ میلیارد تومان از مجموع ۵۷۰ میلیارد تومان مصوبه مناطق سیل زده کل کشور را به لرستان تخصیص داد و بیش از ۱۰۰ طرح از محل این اعتبار تعریف و اجرایی شد.

رضایی گفت: علاوه بر این ۷۱ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان از اعتبارات ماده ۱۰ ستاد بحران برای لرستان مصوب  شد و ۴۷ میلیارد تومان آن تخصیص یافت و پس از آن نیز ۷۰ میلیارد تومان برای ساخت ادامه دیواره ساحلی پلدختر ابلاغ شد.

وی افزود: در این طرح ها سه پروژه شاخص با عنوان دیواره ساحلی پلدختر، دیواره حفاظتی روستای چم مهر و بابازید تعریف و عملیات اجرایی آن به دلیل ضرورت طرح ها، به سرعت آغاز شد.

به گفته وی از سرجمع ۲۲۰ میلیارد تومان اعتبارات ذکر شده، ۱۲۰ میلیارد تومان برای این سه طرح تخصیص یافت و در نهایت پارسال مرحله نخست دیواره ساحلی شهر پلدختر با میانگین ارتفاع ۹ و طول ۲ هزار و ۳۰۰ متر و ۷۰ میلیارد تومان هزینه تکمیل و ساخت ادامه دیوار به طول یکهزار متر نیز بهمن ماه آغاز شد.

وی با اشاره به اجرای طرح های دیواره حفاظتی روستاهای چم مهر و بابازید گفت: این دیواره ها در سیلی که پارسال با ابعاد کمتر در منطقه رخ داد به خوبی تاثیرگذار بود و مردم این مناطق نسبت به ایمن بودن شهر و روستاها اطمینان خاطر و آرامش داشتند.

سیل فروردین ۹۸ حدود ۱۱ هزار میلیارد تومان به بخش های مختف در لرستان خسارت زد و با وجود اینکه تاکنون بیش از چهار هزار میلیارد تومان برای جبران بخشی از این خسارتها توسط دولت پرداخت شده است اما هنوز راههای نرفته بسیاری برای جبران این خرابی ها پیش رویمان قرار دارد.

بدون شک امروز که زندگی های دوباره بر خرابی های سیل ۹۸ بنا شده است، خانه ها روشن و گرم و خیابان ها شبها با نور مهتاب زیباتر هستند، هنوز هم برخی مشکلات برطرف نشده است اما تامین بیش از ۳۴ هزار سقف ایمن برای مردمانی که وحشت یک شب سخت را تجربه کرده اند کاری ارزشمند است که مردم مناطق سیلزده به ویژه پلدختر به آن اذعان دارند، مردم سخت کوشی که همچنان برای احیای بخش های دیگری از زندگی خود مثل کشاورزی و باغداریشان تلاش می کنند تا آبادانی هرچه بیشتر را برای فرزندانشان تامین نمایند.